12 Mayıs 2022 Perşembe

Çin Kaynaklarında Aşina Destanı

Her hakkı saklıdır.

Türkleriŋ KökBöri'den Türeyiş Destanı (Aşina Destanı) üç Çince kaynakta aŋlatılır.
  1. JOU ŞU (周書), 50. Cild : https://zh.wikisource.org/wiki/%E5%91%A8%E6%9B%B8/%E5%8D%B750
  2. BEİ Şİ (北史), 99. Cild : https://zh.wikisource.org/wiki/%E5%8C%97%E5%8F%B2/%E5%8D%B7099
  3. SUİ ŞU (隋書), 84. Cild : https://zh.wikisource.org/wiki/%E9%9A%8B%E6%9B%B8/%E5%8D%B784
Bu üç kaynağın ilk paragraflarındaki Eski Çinceyi günümüz Türkçesine çevirmeye çalıştım. Aşağıdaki belgeler tarafımdan hazırlanmıştır. Normalde eski Çinceniŋ kendine has deyimleri var ve günümüz Türkçesine çevirince bazen aŋlamsız bazen komik oluyor. Olabildiğince günümüz Türkçesine uyarlamaya çalıştım.

Siz de aynı destanı üç farklı kaynaktan okuyup tüm destanı kafanızda canlandırabilirsiŋiz.

Destanıŋ soŋunda sarayın kapısına asılan kurt başı için ayrıca şuŋa bakabilirsiŋiz:

4 yorum:

  1. Serkan13 Mayıs 2022 11:39

    Türk mitolojisini ve İslam öncesi tarihini Çin kaynaklarından öğrenmek acı verici,
    Merhaba Tuğrul hocam Cumhuriyet'imizin kuruluşunda Türkiye isminin kullanılması tesadüf değil galiba, bir de izlediğim bir Kore dönem dizisinde Curçenler diye bir ırktan bahsediliyor çok savaşçı bir millet olduğu için çok korkuluyordu Curçenler de Türk boylarından mıdır bilginiz var mı saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tuğrul Çavdar 𐱃𐰆𐰍𐰺𐰃𐰞∶𐰲𐰉𐰑𐰺13 Mayıs 2022 13:23

      Türkiye : Türkiya : Turcia : Türkistan : Türk ėli : Bunların hepsi farklı dillerde "Türklerin yaşadığı yer, Türk yurdu/vatanı" demektir. Türkiye günümüzde ülkemizin adıdır ama eskiden Orta Asya da Türkiye idi.
      300-550 arası Ruan Ruan'lar (Juan Juan = Cücen), Goguryeo (Kore) ile komşuydu. Bundan dolayı Cücenleri kasd ediyor olabilirler.

      Sil
  2. yavuzhan23 Haziran 2022 20:03

    Bir sorum olacaktı: Bilge Kağan anıtında "Biz; az idik, yabız idik." Şeklinde bir cümle geçiyor. Bu cümlede yabız kelimesi aynı şimdi kullandığımız üzere "güçlü, yaman" anlamında kullanılmış olabilir mi? Yoksa kastedilen şey az idik ve kötü bir durumdaydık şeklinde mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tuğrul Çavdar 𐱃𐰆𐰍𐰺𐰃𐰞∶𐰲𐰉𐰑𐰺23 Haziran 2022 21:40

      Bilge Kagan bengütaşı, doğu yüzü, 32. satırda "biz az ertimiz, yabız ertimiz" geçiyor, yani "biz az idik, kötü durumda idik". Eski Türkçede yabız = kötü, fena demek. Bu sözcük günümüze yabız -> yavız -> yavuz şeklinde evrilmiştir. Divan-i Lugat-it Türk'te de (1069) yavuz = kötü, fena olarak geçmektedir. TDK sözlüğüne bakarsanız yavuz için "kötü, fena" anlamlarını göreceksiniz. Savaşlarda kötü, fena, gaddar olmak korkutucu bir nam verdiği için bu anlamda sıfat olarak da kullanılmıştır. 1. Selim'e bu sıfatın, sertliğinden dolayı verildiği söylenir.

      Sil

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)