29 Nisan 2019 Pazartesi

Osmanlıca Sözdizim Kitabları

Her hakkı saklıdır.

KökTürükçeyi doğru yazmak isteyen bir kişi Osmanlıcayı da iyi bilmelidir. Çünkü Osmanlıcadaki "Türkçe" unsurlar, KökTürükçeye günümüz Türkçesinden çok daha yakındır. Aslında KökTürükçe, Osmanlıca diye iki farklı dil yoktur. İkisi de eski Türkçedir fakat farklı abecelerle yazıldıkları için abeceleriniŋ adlarıyla onları aŋmaktayız.

Osmanlıca sarf-nahv'i yeŋi yazılmış kitablardan değil, aşağıda listesini yaptığım eski eserlerden çalışıŋız:
Külliyat-ı Kavaid-i Lisan-ı Osmanî, 1317 (400 sahîfe) - Raşid
Kavaid-i Osmaniyye, 1317 (155 sahîfe) - Ahmed Cevdet
Kavaid-i Osmaniyye, 1303 (720 sahîfe) - Ahmed Cevdet
Kavaid-i Osmaniyye (218 sahîfe) - Abdullah Ramiz Paşa
Osmanlıca Sarf ve Nahv Dersleri (530 sahîfe) - Alî Vasfî
Lehçe-i Osmanî, 1293-1306 (1400 sahîfe) - Ahmed Vefîq
Hoca-i Lisan-i Osmanî, 1311 (1054 sahîfe) - Mehmed Rıf'at
Külliyat-ı Kavaid-i Osmaniyye, 1303 (360 sahîfe) Mehmed Rıf'at

Aşağıdaki İngilizce kitablar da faideli çünkü yukarıdaki Osmanlıca kitablardan da öŋce yazılmışlar. Ne kadar eski, o kadar öz-saf Osmanlıca/Türkçe:
Grammar of the Turkish Language, 1832 (315 sahîfe) - Arthur Lumley Davids
Turkish Interpreter, 1842 (345 sahîfe) - Major Charles Boyd
Turkish Language Grammar and Vecabulary, 1854 (590 sahîfe) - William Burckhardt Barker
Oriental Grammars, Part 7, Turkish Language, 1877 (150 sahîfe) - Franz Thimm
Key to the Ottoman-Turkish Conservation-Grammar, 1908 (200 sahîfe) - V. H. Hagopian

Örneğin 1832 basımlı bu İngilizce kitaba, günümüzde basılmış Osmanlıca gramer kitablarından çok çok daha fazla güvenirim. Resimdeki örnekte, üçüncü şahıslarda "ye" harfi genelde düşürüldüğü aŋlatılıyor. Günümüzde kimse bu detayları bilmiyor...

4 yorum:

  1. hocam osmalı türkçesi öğrenmek için hangi kaynağı önerirsiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben Kur'an okumayı ilkokul 4'te öğrendim. Babamın Osmanlıca (orjinal eski) kitapları vardı. Lisedeyken onları elime aldım, bir de baktım ki okuyabiliyorum. Dolayısıyla yukarıdaki kaynaklara doğrudan çalışma imkanım oldu. Hepsinin pdf i internetten bulunabilir. Latin tabanlı Osmanlıca öğreten yeni yazılmış kaynaklara baktığımda genel hatlarda doğru anlatıyorlar ama bazı ileri derecede detaylarda yanlışlar olabiliyor.

      Sil
    2. teşekkür ederim hocam zaten göktürk yazısını okumayı bundan önce öğrendiğimden kolayca okumayı başardım. annemin dedesinin doğum belgesi içindi.

      Sil
    3. hocam bazı harfler düşüyor ya o yüzden daha çok yazmak için.

      Sil