Sekel-Macar Runik Abecesi (Székely-Magyar Rovásírás ábécé) ve Futhark Abecesi

Her hakkı saklıdır.

Runik görünümlü üç ana abaca var: 1-Türk Runik yazısı (Göktürk yazısı), 2-Sekel-Macar yazısı (Avrupa Hunlarınıŋ Avrupaya getirdiği ve Macarlarıŋ ve Transilvanya'daki Sekelleriŋ 1850'lere kadar kullandığı yazı), 3-Futhark yazısı (İskandinavya'da MS 150-1100 arasında Vikingleriŋ de kullanmış olduğu yazı). 1. ve 2. yazı sistemi sağdan sola yazılırken 3. yazı sistemi soldan sağa yazılırdı.

Runik yazıyı ilk olarak Orta Asya'da MÖ 900 - MÖ 400 arasında yaşayan Öŋ-Türkler olduğuna inanılan İskitler kullanmışlardır. Runik harfler zamanla değişime uğrayarak Göktürkler döneminde soŋ hâlini almıştır. Buŋa Türk Runik yazısı (Göktürk yazısı) diyoruz. Göktürkleri MS 752'de yıkan Uygurlar, MS 840'lara kadar Türk Runik yazısını kullanmaya devam étmiş, soŋrasında Soğdlarıŋ abacasını alıp dikey olarak yazmağa başlamışlardır (Eski Uygur Yazısı : https://kok-turk.blogspot.com/2014/12/eski-uygur-yazs.html). Yani Türkler Runik yazıyı aşağı yukarı 2000 yıl kullanmıştır.

Büyük Hun İmparatorluğunuŋ Orta Asya'da varlığını yitirmeğe başlamasıyla Hunlar batıya doğru göç étmeğe başlamışlardı. M.Ö. 36 yılında başlayıp, M.S. 300 lü yıllara kadar devam eden göçlerde Hunlar yazılarını da Avrupa'ya getirmişlerdi. Soŋrasında Avrupa Hun Devleti kuruldu. Bugün kökeni Hun olan Macaristan (Hungary), 1850'lere kadar Türk Runik yazısınıŋ değiştirilmiş şekli olan Sekel-Macar (Székely-Magyar Rovásírás) abacasını kullanıyordu. Macarlarıŋ ilk Hristiyan kralı olan Istvan tarafından, "Hristiyanlık öŋcesi tüm yazıtlarıŋ yok edilmesi" emri doğrultusunda yasaklanmasına rağmen, Transilvanya'nıŋ bazı bölgelerinde Sekeller tarafından 1850'li yıllara kadar kullanılmıştır. Göktürk abacasındaki Türkçe'niŋ üŋlü uyumu muhafızı olan ince/kalın üŋsüz harfler, bu abacada yoktu. Ama Göktürk abacası gibi sağdan sola yazılıyordu.

Bazı Avrupalı bilim adamları, Türkleriŋ Göktürk yazısını ve Macarlarıŋ Sekel-Macar yazısını, Futhark abecesinden aldığını iddia ėtmektedirler. Kökeni Hunlar olan Macarlarıŋ Hunlardan almış oldukları ve MS 720-1850 yılları arasında kullandıkları Runik Sekel-Macar abacasınıŋ, MS 150-1100 yılları arasında Vikingler tarafından kullanılan Runik Futhark abacasıyla bir mukayesesini yaptım. Her ikisi de Runik görünümlü olan abacalar, görüldüğü üzere birbirinden tamamen farklıdır. Ayrıca Futhark yazısı soldan sağa yazılıyordu (Göktürk ve Sekel-Macar yazıları sağdan sola yazılır).

Soŋuç olarak, Macar-Sekel yazısı ve Göktürk yazısınıŋ kökenleri aynıdır ve Hunlardan, İskitlerden gelmektedir. 2000 yıl öŋce coğrafi olarak farklı bölgelere taşındıkları için, Macar-Sekel yazısı Avrupa'da; Göktürk yazısı Asya'da gelişimlerini farklı tamamlamış ama bazı ortak özellikleri korumuştur: Göktürk yazısında kelime ayracı 2 nokta üstüste iken Macar-Sekel yazısında 4 nokta üstüste idi ve her iki yazı sağdan sola yazılıyordu.